Hamilelikte hipertiroid’e dikkat edin!
Hamilelikte ortaya çıkan hipertiroid bebekte zeka geriliğine neden olabiliyor. Geçmişte hipertiroid tedavisi gören ya da ailesinde hipertiroid olan kadınların hamilelikleri süresince mutlaka endokronolog kontrolünde olması tavsiye ediliyor.
Son yıllarda çevremizde çok fazla kişiden tiroid hastası olduğunu duyuyoruz. Aslında Türkiye’de tiroid hastalıklarının sayısı artmıyor. Sadece bu hastalıkla ilgili farkındalık artıyor. Endokrinoloji Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Serdar Tezelman Türkiye’nin yüzde 30’unda tiroid hastalığı olduğuna dikkat çekerek, “Coğrafi koşullarından dolayı Türkiye’de gıdalarda iyot eksikliği bulunuyor bu nedenle tiroid hastalıklarının oranı yüksek” diyor. Dışarıda alınan iyot takviyesi ile tiroid hastalıklarının büyük bölümünün önüne geçilebiliyor ancak hamilelik döneminde ortaya çıkan “hipertiroid” de dikkatli olmak gerekiyor.
Hamilelikte nodüller olumsuz etkilenebiliyor.
Geçmişte tiroid tedavisi gören ya da ailesinde tiroid hastalığı olan kadınların hamilelik öncesinde ve hamileliği sırasında mutlaka endokrinolog ile görüşmesi gerekiyor. Prof. Dr. Serdar Tezelman, hafif derecede tiroidi olan kadınların hamile kalmasında sakınca olmadığını söylüyor. Bu hastaların gebelikleri süresince aylık tiroid hormonu ve TSH kontrollerini yaptırması yeterli. Gerekli durumlarda ilaç tedavisi yapılabiliyor. Yine de hamilelikten önce kontrolden geçilmesini öneren Tezelman, “Eğer nodül var ise hamilelikten önce biyopsi yapılması gerekiyor. Çünkü hamilelik döneminde bu nodüller büyüyebiliyor hatta olumsuz etkilenebiliyor. Ayrıca hipotiroidi bebeğin zeka gelişimini olumsuz etkileyebiliyor” diye konuşuyor. Prof. Dr. Tezelman, ağır tiroid hastalarının örneğin hipertiroidi ise düşük yapma olasılığının yüksek olması nedeniyle hamile kalmasını önermiyor.
Tedavi ile bebek korunuyor
Hamilelikte genellikle Basedow-Grasev hastalığına bağlı olarak hipertiroid ortaya çıkıyor. Prof. Dr. Tezelman, hamilelikte ortaya çıkan hipertiroidin bebeğin tiroid bezinin de fazla çalışmasına yol açtığına dikkat çekiyor. Anne aldığı antitiroid ilaçlarla tedavi olurken bu ilaçlar plasentadan bebeğe de geçiyor. Bebeği de etkileyebiliyor. Ancak Tezelman bir konuya dikkat çekiyor; Hamilelik sırasında hipertiroidin tedavisinde kesinlikle radyoaktif iyod uygulanmıyor. Eğer ameliyat gerekiyor ise bunun için gebeliğin 20.haftasını doldurması bekleniyor. Hamilelik sırasında hipertiroid tedavi edilmezse hasta düşük yapabilir” diyor.
Tiroid teşhisi nasıl konuluyor?
Tiroid nodülü ile karşılaşıldığında öncelikle kanda tiroid bezinin fonksiyonlarını belirleyen TSH, T4 ve T3 gibi tiroid hormon düzeylerine bakılıyor. İlk aşamada, TSH hormonu düzeyine bakılıyor. Değerin alt sınıra veya daha aşağısına düşmesi aşırı hormon sentezinin hipertiroidinin belirtisidir.
İkinci aşamada tiroid ultrasonografisi ile bu nodüllerin dokusal karakteri belirleniyor varsa tiroid kanseri şüphesi doğuran radyolojik özellikler saptanıyor. Tiroid sintigrafisine ise hiperfonksiyon yani zehirli tiroid ile karşılaşıldığında başvuruluyor.
Tiroid nodüllerinin tanısında 3. aşama ise tiroid kanserini belirlemede kullanılan ultrasonografi ve patolog veya sitolog eşliğinde yapılan ince aspirasyon biopsisidir.