Zehirli Guatr

Hipertiroid de iyotlu tuz kullanılmamalıdır.

Guatr ile zehirli guatr farklı şeyler mi?
Guatr denince tiroid bezinin hastalıklarının genel adı anlaşılır. Zehirli guatr ise guatrın bir tipidir, alt grubudur. Zehirli guatrda tiroid bezini aşırı çalışması sonucu kanda tiroid hormonlarının yükselmesi söz konusudur.

Türkiye’de çok fazla zehirli guatr hastası var mı?
Maalesef ülkemizde bu tip zehirli guatr vakalarına çok sıklıkla rastlamaktayız.

Zehirli Guatrı olan Hastalar size hangi şikayetlerle gelir?
Tiroid hormonlarının aşırı salınması hipertiroidizme yol açar. Tüm vücut sistemleri etkilenir Metabolizma hızlanır. Hasta hiperaktifleşir. Yerinde duramaz. Aşırı terler. Yorgunluk ve hassasiyet artar. Cildi nemli ve kadife gibidir. İştah artar. Kilo kaybı olur. Kalp çarpıntısı görülür. Isıya tahammülsüzlük vardır. Sinirlilik, gereksiz ağlama krizi olur. Barsak hareketleri artar. İshal görülebilir. Bazı tiplerinde gözlerde dışarı doğru büyüme gelişir. Ellerde titreme ve kadınlarda adet düzensizliği görülebilir. Saçlarda incelme ve seyrekleşme olur.

Tuz ayarlaması yapılması ile birlikte hasta sayısı azaldı mı?
Hipertiroide iyotlu tuz kullanılmaz. Çünkü iyotun aşırı alınması tiroid hormon sentezini artırır. Klinik tabloyu şiddetlendirir. Ancak diğer guatr tipinde yani endemik guatrda iyotlu tuz kullanılması ile azalma olmaktadır. İyotlu tuz kullanımıyla eskiden görülen büyük guatr vakalarına veya gelişme eksikliğine giderek daha az sayıda rastlanmaktadır.

Gereksiz yere zehirli guatr ameliyatları yapıldığını düşünüyor musunuz?
Zehirli guatr vakalarında gereksiz ameliyat yapılmamaktadır. Çünkü bu vakaların belli bir oranı cerrahi ile tedavi edilmektedir. Ve bu hastalar ilk gününden itibaren endokrinolog gözetimindedir. Endokrinolog tarafından tedavi tipine karar verilir. Bu tşp hastaların medikal tedavileri uzun sürelidir. Ancak bazı durumlarda örneğin medikal tedaviye cevab vermeyen, nüks eden vakalarda, kitlesi büyük olan veya soğuk nodülüde bulunan kişilerde, göz bulguları olan ve atom tedavisinin uygulanmasının uygun olmadığı vakalarda cerrahi tedavi tercih edilir.

Tedavisi diğer guatrlarla aynı mı? Yalnızca cerrahimi yoksa ilaçla tamamen düzelebilir mi?
Bu hastalığın tedavisi ilaç, cerrahi ve atom tedavisi denilen radyoaktif iyot tedavisi olmak üzere 3 çeşittir. Ama ilk tedavisi ve çoğunlukla tedavisi ilaç tedavisidir. Tekrarlayan, büyük yumrulu veya kanser şüpheli nodülü olan vakalarda ve atom tedavisin uygulanamadığı durumlarda cerrahi tedavi yapılır.

Kadında ayrı, erkekte ayrı mı seyrediyor?
Guatr genelde kadında daha sık olmakla beraber erkek de de kadında da aynı klinik seyir gözlenir.

Hastalığın belirtileriyle size gelen bir hastaya kapıdan girer girmez bakarak zehirli guatr teşhisi koyabilir misiniz?
Özellikle Basedow-Graves hastalığı olarak tanımlanan hipertiroidi vakalarında gözlerde dışarı büyüme(eksoftalmi) olur. Bu hastalarda tanı hemen konur. Ancak mutlaka laboratuvar bulgularıyla da desteklemek gerekir.

Stres zehirli guatr hastalığını etkiliyor mu?
Bazen psikolojik travma, stres hipertiroidiyi tetikler.

Neden zehirli guatr deniyor? İnsanı bir anda zehir gibi öldürebilir mi?
Tıbbi tanımlamasında hipertiroidili guatrlar toksik guatr olarak adlandırıldığından zehirli denmiştir. Ancak tiroid hormonlarının aşırı salındığı bu tip toksik guatr vakaları gerçekten de insan metabolizmasını bir nevi zehirlemektedir. Bu zehiri yılan zehiri gibi falan tanımlamamak gerekir. Metabolizmayı aşırı hızlandırmaktadır. Dolayısyla vücudumuzun tüm sistemleri aşırı çalışmakta ve gerektiğinden fazla yük altına girmektedir. Örneğin çarpıntıya neden olan bu hormonlar kalb sistemimizi aşırı çalıştırmaktadır. Normal ritmden fazla çalışan kalb yorulmaz mı? Siz bunu bir nevi zehir gibi kabul edebilirsiniz. Tedavi edilmeyen toksik guatr vakaları herşeye neden olabilir.

Hastaların cerraha gitmesi hata mı, endokrinoloğa mı gitmeli? Cerrahlar hemen ameliyat mı diyor?
Hastaların cerraha gitmesi hata değil ancak endokrin cerrahisi ile uğraşan cerrahlara danışmaları daha doğru olur. Ancak endokrin cerrahisi ile uğraşan bir cerrah olarak şunu ifade edebilirim ki bu tip hastaların mutlaka bir endokrinolog tarafından değerlendirilmesi gerekir. Tedavinin ana unsuru medikaldir. Ancak cerrahi tedavi kararında ortak hareket edilir.